Zespół bezdechu śródsennego (ang. Sleep Apnoea Syndrome - SAS) - zespół objawów chorobowych spowodowanych bezdechami w czasie snu. Za bezdech uważa się ustanie wentylacji płuc przez okres dłuższy niż 10 sekund lub spłycenie oddechu poniżej 50%. Podczas bezdechu dochodzi do zmniejszenia wysycenia krwi tlenem. Cierpiący na tę chorobę mogą w trakcie nocy mieć setki takich epizodów.
Bezdech senny (zaburzenia oddechu podczas snu) to poważne, potencjalnie zagrażające życiu zjawisko, znacznie bardziej powszechne niż się zwykle szacuje. Najczęstszym typem bezdechu sennego, obejmującym około 85% przypadków, jest tzw. Obturacyjny Bezdech Senny (Obturacyjny Bezdech Podczas Snu - OBPS), powodowany przez powtarzające się zatrzymania przepływu powietrza w górnych drogach oddechowych (gardło i/lub nos), tamujące oddech, pomimo wysilonej pracy płuc.
U niektórych osób OBPS pojawia się kiedy podczas snu mięśnie gardła i język wiotczeją, częściowo bądź całkowicie blokując przepływ powietrza przez drogi oddechowe. Gdy rozluźniają się i opadają mięśnie podniebienia miękkiego i języczek (fragment podniebienia miękkiego po środku, między łukami podniebiennymi), przepływ powietrza jest blokowany, powodując wysilony i głośny oddech (chrapanie). Bywa też, że oddech nagle zostaje zupełnie zatrzymany.
Bezdech senny, to poważne zaburzenie zdrowia, dotykające 4% mężczyzn i 2% kobiet. Polega na powtarzającym się ograniczeniu przepływu powietrza podczas snu, wskutek opadania zwiotczałej tkanki odcinka dróg oddechowych w gardle, co z kolei powoduje głośne chrapanie, chwilowe wybudzenia, niedotlenienie i podwyższone ciśnienie krwi. Tysiące pacjentów z zespołem bezdechu sennego cierpi na wzmożoną senność w ciągu dnia, bóle głowy i nadciśnienie. Jest coraz więcej dowodów na to, że chroniczny bezdech senny występuje rodzinnie i związany jest ze zwiększoną podatnością na choroby i śmiertelnością. Bezdech senny jest stosunkowo mało znany, jak dotąd w Polsce prawidłowo zdiagnozowany tylko w około 10% u mężczyzn i poniżej 1% u kobiet.
Definicje:
Bezdech = całkowite zatrzymanie oddechu na dłużej niż 10 sekund
Spłycenie oddechu = częściowa blokada przepływu powietrza przez ponad 10 sekund
AHI = Apnea/Hypopnea Index (wskaźnik bezdech/spłycenie oddechu) – średnia ilość takich zdarzeń na 1 godzinę snu
RDI = Respiratory Disturbance Index (wskaźnik zaburzeń oddechowych) - średnia ilość zaburzeń na 1 godzinę snu, uwzględnia zdarzenia Apnea/Hipopnea i RERA - Respiratory Effort Related Arousals czyli wybudzenia spowodowane wysiłkiem oddechowym.
ODI = Oxygen Desaturation Index (wskaźnik desaturacji) - średnia ilość desaturacji na 1 godzinę snu.